W ciągu ostatnich lat technologia znacząco posunęła się do przodu. Internet zapewnia społeczeństwu szybki dostęp do informacji, ułatwia funkcjonowanie oraz dostarcza rozrywki. Mimo niewątpliwych zalet sieci istnieje również ryzyko związane ze zbyt częstym korzystaniem z niej, np. Syndrom FOMO. Czym jest i jak go rozpoznać?
Czym jest syndrom FOMO?
FOMO (w rozwinięciu z ang. fear of missing out) w tłumaczeniu oznacza strach przed pominięciem. Najczęściej dotyczy to lęku przed tym, że może ominąć nas jakaś istotna informacja zamieszczona w sieci. Poczucie obawy sprawia silny dyskomfort, który zmusza osobę do ciągłego kontrolowania za pomocą telefonu lub komputera swoich mediów społecznościowych, czatów grupowych, prywatnych korespondencji lub wiadomości. Pomimo iż narażona jest osoba z każdej grupy wiekowej, najczęściej ofiarami padają osoby w wieku nastoletnim. Szacuje się, że na syndrom FOMO cierpi około 20% nastolatków (badania opublikowane przez amerykański magazyn Children and Youth Services Review).
Wpływ FOMO na funkcjonowanie
O ile przeglądanie wiadomości ze świata, tablicy na facebooku czy prywatnych korespondencji w wolnej chwili motywowane ciekawością lub znudzeniem nie jest problemem, to zbyt częste sięganie po smartphona może okazać się problematyczne. W jaki sposób może to wpłynąć na życie osoby cierpiącej na syndrom FOMO?
- Pogorszenie relacji rodzinnych i społecznych,
- Pogorszenie jakości snu,
- Bóle głowy,
- Zaburzenia odżywiania,
- Depresja,
- Zaniechanie rozwoju zainteresowań,
- Zaniedbywanie obowiązków.
Nagminne korzystanie z komputera może nie tylko wpłynąć negatywnie na zdrowie psychiczne, lecz również fizyczne. Wszystko zależy jednak od stopnia zaawansowania uzależnienia i długości jego trwania.
Jak rozpoznać syndrom FOMO?
Im dłużej osoba tkwi w uzależnieniu, tym trudniej jest zmienić wyuczone nawyki, dlatego tak istotna jest kontrola czasu spędzanego w sieci już od najmłodszych lat. Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zaleca się, aby dziecko do 2 roku życia nie miało dostępu do ekranu komputera i smartfona. Powyżej dwóch lat dopuszcza się 15 minut dziennie, natomiast w wieku przedszkolnym czas ten wzrasta do 30 minut. Dziecko w wieku szkolnym powinno ograniczyć swój czas w spędzany w internecie do 2 godzin w ciągu dnia.
Ważnym jest, aby nauczyć dziecko spędzać czas w inny sposób. Pozwoli to zapobiegać rozwinięciu się syndromu FOMO w wieku nastoletnim. Czasami jednak, pomimo starań opiekunów, wpływ środowiska lub ciekawość przejmują kontrolę i dziecko pada ofiarą uzależnienia. W jaki sposób je rozpoznać i czym się charakteryzuje?
- Ciągłe sprawdzanie powiadomień SMS, komunikatorów i z mediów społecznościowych,
- Korzystanie z telefonu przed snem oraz zaraz po wybudzeniu (w gorszych przypadkach nawet podczas nocnego przebudzania się),
- Nierozstawanie się ze smartfonem,
- Korzystanie z telefonu w nieodpowiednich momentach (np. w szkole, w pracy),
- Spędzanie w sieci wielu godzin dziennie,
- Nerwowość przy braku dostępu do urządzeń.
Jak radzić sobie z syndromem FOMO?
Najlepszym sposobem jest odłączenie się od sieci i ustalenie dopuszczalnego czasu i sytuacji, w których możemy korzystać z urządzeń. Potknięcia mogą się zdarzyć, jednak należy pamiętać, że zmiana nawyków wymaga sporego nakładu samozaparcia, czasu i energii. Pomocne może okazać się wsparcie członków rodziny i bliskich, np. poprzez organizowanie wspólnie spędzonego czasu w sposób uniemożliwiający korzystanie z internetu. Jeśli dźwięki powiadomienia będą zbyt kuszące, można wyciszyć urządzenie lub skorzystać z trybu samolotowego. Korzystne będzie również pozostawienie komórki w miejscu niedostępnym dla wzroku. Jeśli dla osoby cierpiącej na syndrom FOMO okres detoksu jest zbyt wyczerpujący psychicznie i objawia się np. napadami lęku lub wysoką nerwowością, a nawet agresją, należy skorzystać z pomocy psychologa.
Przeczytaj również: Neuromarketing, czyli jak zwiększyć skuteczność sprzedaży i reklam
Internet niesie wiele korzyści, np. szybki dostęp do informacji, możliwość komunikacji oraz po prostu dostarczanie rozrywki. Jednak każdy, bez względu na wiek, powinien korzystać z niego z głową i w razie potrzeby kontrolować czas spędzany w sieci, jeśli zauważy u siebie jakikolwiek z objawów FOMO.
Autor tekstu: Miriam Chojnacka